دانشنامه جنگ ایران و عراق

عمليات طريق القدس ؛

فتح بستان

زمان اجرا : 8/9/1360

مدت اجرا : 14 روز

 مكان اجرا : منطقه عملياتي چزابه – شمال شهر بستان

 رمز عمليات : يا حسين

 تلفات دشمن : 4046 كشته ، زخمي و اسير

 ارگان هاي عمل كننده : سپاه و ارتش

 اهداف عمليات : قطع ارتباط شمال به جنوب دشمن در خاك ايران با آزاد سازي شهر بستان و تنگه چزابه و رسيدن نوار مرز بين المللي

 شرح عملیات:

با عزل بني صدر از فرماندهي كل قوا و انتصاب سرهنگ صياد شيرازي ( امير سپهبد علي صياد شيرازي ) به فرماندهي نيروي زميني ارتش و انجام عمليات ثامن الائمه كه به شكست حصر آبادان معروف شد ، هماهنگي سپاه و ارتش بيشتر و ارتباط فرماندهان اين دو قوا تنگ تر و محكمتر گرديد و زمينه هايي تبيين استراتژي جديد در جنگ با هدف آزادسازي مناطق تحت اشغال دشمن فراهم شد . از ميان طرح هايي كه در شوراي عالي دفاع مطرح بود ، طرح قطع ارتباط دشمن از شمال به جنوب با آزاد سازي تنگه چزابه و آزاد سازي شهر بستان براي رسيدن به نوار مرز بين المللي نيز وجود داشت . بنابراين در بامداد 8 آذر 1360 عمليات طريق القدس با رمز مقدس يا حسين به طور همزمان در چند محور و با هدف آزاد سازي شهر بستان و رسيدن به خطوط مرزي در چزابه آغاز شد . در اين نبرد كه طراح آن شهيد حسن باقري بوده و فرماندهي آن را سپاه پاسداران بر عهده داشت ، 23 گردان از سپاه و 9 گردان از ارتش در مصاف با 60 گردان مجهز دشمن از چند محور ، نبرد را آغاز كردند .

 رزمندگان اسلام با عبور از منطقه رملي در شمال بستان ، دشمن را دور زده و بستان را فتح كردند . عبور از زمين هاي رملي صعب العبور سبب غافلگيري دشمن گرديد و بدين ترتيب همه اهداف از پيش تعيين شده به دست آمد .

 در طي يك هفته عمليات ، منطقه اي به گستره 650 كيلومتر مربع شمال شهر بستان ، تنگه استراتژيك چزابه ، 70 روستا و پنج پاسگاه مرزي آزاد شد و پس از گذشت 420 روز از آغاز جنگ تحميلي ، رزمندگان توانستند در منطقه عمومي سوسنگرد و بستان ، در مرز بين المللي مستقر شوند .

 همچنين فتح چزابه موجب شد تا اتصال قواي دشمن در غرب كرخه و غرب كارون گسسته شده و توان قواي سپاه سوم و چهارم ارتش عراق در جنوب تجزيه گردد .

 اين عمليات بهترين زمينه براي پيروزي در عمليات بزرگ فتح المبين تلقي مي شود . در اين عمليات 180 دستگاه تانك و نفربر ، 200 دستگاه خودرو ، 13 فروند هواپيما و 4 فروند هليكوپتر منهدم و 45 گردان و گروهان از 12 تيپ و نيروهاي كماندويي لشگر 5 مكانيزه ارتش عراق از بين رفته و 4046 تن از نيروهاي دشمن كشته ، زخمي و اسير شدند .

 طي عمليات طريق القدس ، غنايمي نيز از دشمن به دست آمده است كه به اين ترتيب گزارش شده است :

 1- 100 دستگاه تانك

 2- 150 دستگاه بولدوزر و ماشين هاي مهندسي – رزمي

 3- 19 قبضه توپ 152 ميليمتري

 4- 70 دستگاه نفربر

 5- 250 دستگاه خودرو

 6- 2 قبضه تيربار سنگين دوشكا با خودرو

 7- ميزان قابل توجهي سلاح مهمات

 عمليات طريق القدس نخستين مرحله از استراتژي موسوم به راه كربلا بود . در اين عمليات عباس كرد آبادي و احد فروغي از فرماندهان سپاه پاسداران به شهادت رسيدند.