دانشنامه جنگ ایران و عراق

چه کسی جنگ را آغاز کرد؟ آغازگر جنگ، ایران یا عراق؟

پاسخ به پرسش‏های اساسی جنگ در گفت‌وگو با «محمد درودیان» (1)؛ 

آيا وقوع جنگ اجتناب‌ناپذير بود؟

محمدجواد اکبرپور بازرگانی: عراق چه اهداف و مطالباتی داشت و بر اساس چه تحلیلی از وضعیت ایران و منطقه و بر پایه‌ی چه ملاحظاتی به ایران حمله کرد؟ آیا امکان مذاکره درباره‌ی خواسته‌های عراق از جمله تجدید‌نظر در قرارداد 1975 الجزایر وجود داشت؟ پاسخ به این پرسش‌ها می‌تواند موضوع اجتناب‌پذیری یا اجتناب‌ناپذیری وقوع جنگ را مشخص کند.  رویکرد انتقادی به جنگ ایران و عراق، همگام با تحولات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی پس از جنگ، به گفتمان غالب عصر خود تبدیل شد. در این میان پرسش‌های اساسی در مورد 3 مقطع اصلی جنگ ایران و عراق بیش از پیش مورد توجه نسل جدید قرار گرفت و پرسش‌ها از 3 مقطع آغاز، تداوم و پایان جنگ در کانون توجهات جامعه قرار داشت.

کلیدواژه: ایران جنگ را آغاز کرد؟ عراق جنگ را آغاز کرد؟ چرایی آغاز جنگ؟

چه کسی جنگ را ادامه داد؟ ادامه دهنده جنگ، ایران یا عراق؟

پاسخ به پرسش‏های اساسی جنگ در گفت‌وگو با «محمد درودیان» (2)؛ 

چرا جنگ پس از فتح خرمشهر ادامه یافت؟

به نظر می‌رسد تصمیم‌گیری برای ادامه‌ی جنگ پس از فتح خرمشهر با جمیع ملاحظات از نظر اصولی صحیح بود، اگر این تصمیم به نتیجه نرسید و همین امر به انتقاد گروه‌های سیاسی منجر شد، بیش از آنکه متأثر از اصل تصمیم‌گیری باشد، ریشه در نحوه‌ی اجرای آن در عملیات رمضان داشت.

محمدجواد اکبرپور بازرگانی: در قسمت پیشین گفت‌و‌گو با «آقای محمد درودیان»، اجتناب‌پذیری یا اجتناب‌ناپذیری جنگ به بحث گذارده شد. حال، این قسمت از این مصاحبه در پی آن است تا به این سؤال پاسخ دهد که آیا تداوم جنگ امری لازم و اجتناب‌ناپذیر بود یا خیر.

کلیدواژه: ایران جنگ را ادامه داد؟ عراق جنگ را ادامه داد؟ چرایی ادامه جنگ؟

چه کسی جنگ را پایان داد؟ خاتمه دهنده جنگ، ایران یا عراق؟

چرا جنگ این گونه و با پذیرش قطعنامه‌ی 598 تمام شد؟

محمدجواد اکبرپور بازرگانی(مصاحبه کننده):؛فرض بر این است که عوامل مختلفی در تعیین سرنوشت نهایی جنگ نقش و تأثیر داشته است، ولی حوادث نظامی ماه‌های پایانی جنگ تأثیر قطعی و نهایی در تصمیم‌گیری ایران داشت و این موضوع را می‌توان در چارچوب استراتژی ایران و عراق بررسی کرد.

محمدجواد اکبرپور بازرگانی(مصاحبه کننده):؛ چگونگی مدیریت جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، انتقاداتی را از سوی برخی گروه‌های سیاسی به همراه داشت. اینکه آیا می‌شد به گونه‌ای برخورد نمود که جنگ آغاز نمی‌شد یا پس از آزادسازی خرمشهر لازم بود که جنگ ادامه پیدا کند، سؤالات و شبهه‌هایی بودند که در بخش‌های پیشین این گفت‌و‌گو تلاش شد تا به آن‌ها پاسخ داده شود.

اما پرسش دیگری که در زمینه‌ی جنگ عراق علیه ایران مطرح است نحوه‌ی پایان دادن به جنگ و به طور اخص این سؤال است که آیا جمهوری اسلامی ایران می‌بایست قطعنامه‌ی 598 را می‌پذیرفت؟ بخش پایانی این گفت‌و‌گو، که اکنون پیش روی شماست، به دنبال پاسخ به این پرسش است.

کلیدواژه: ایران جنگ را پایان داد؟ عراق جنگ را پایان داد؟ چرایی خاتمه جنگ؟