ن : محمد نصر
روزشمار سال پنجم جنگ
عمليات متوسط عاشورا 25/7/63 در منطقه عمومي ايلام ميمك به فرماندهی سپاه يا اباعبدالله(ع)
27/8/1363
-شهادت مهدی زین الدین، از فرماندهان سپاه
5/9/1363
-برقراری دوباره روابط دیپلماتیک میان آمریکا و عراق، پس از ۱۷ سال وقفه.
10/10/1363
براساس قطعنامه 522، دبیرکل گزارشی در مورد حمله کشتیهای تجاری در خلیج فارس به شورای امنیت تسلیم کرد.
21/10/1363
هیأت سازمان ملل از اردوگاههای اسرای جنگی در عراق بازدید کرد.
28/10/1363
هیأت سازمان ملل از اردوگاههای اسرای جنگی در ایران بازدید کرد.
3/12/1363
گزارش هیأت سازمان ملل متحد در خصوص بازدید از اردوگاههای اسرای جنگی حاکی است که در هیچ یک از دو کشور اسرای جنگی مورد آن چنان بدرفتاری که اتهام آن مطرح میگردد نشده اند، منتشر شد.
14/12/1363
بیانیه رئیس شورای امنیت حاکی از ابراز نگرانی در زمینه حملات طرفین به مناطق مسکونی یکدیگر صادر شد. وی از دولتهای ایران و عراق خواست که تعهدات خود به دبیرکل مبنی بر اجتناب از حمله بر مناطق مسکونی عمل کنند.
18/12/1363
دبیرکل طی پیامی به رؤسای جمهوری اسلامی ایران و عراق از هر دو طرف خواست تا توافق 12 ژوئن 1984 پیرامون عدمحمله به مناطق مسکونی را محترم شمارند.
20/12/1363
عمليات گسترده بدر 20/12/63 در منطقه عمومي بصره-ميسان هورالهويزه-دجله به فرماندهی سپاه يا فاطمه‌الزهرا(ع) عملیات بدر: این عملیات با هدف تکمیل عملیات خیبر انجام گردید. اما با توجه به بسته بودن خطوط دشمن در شلمچه و طلائیه، نیروهای سپاه که مجری عملیات بودند تنها میتوانستند به عبور از عرض هور الهویزه متکی باشند. دشمن پس از عملیات خیبر استحکامات فراوانی در غرب هور ایجاد کرده بود که مهمترینشان دژ دشمن در امتداد بزرگراه بصره-العماره و جاده پد خندق بود و عراقی ها بخصوص روی این جاده برای نفوذ در عمق هور خیلی حساب میکردند.
عملیات طبق برنامه آغاز و در بعضی از محورها خطوط دشمن چنان با سرعت در هم کوبیده شد که رزمندگان ایرانی توانستند خود را به غرب رودخانه دجله رسانده و بخشی از بزرگراه را تصرف کنند. اما به علت عدم اجرای کامل پیشروی توسط همه محورها، نیروهای عراقی توانستند فشار خود را بر روی نیروهای مستقر در غرب دجله متمرکز کرده و بتدریج آنها را مجبور به عقب نشینی نمایند.
در این عملیات هم تعدادی از فرماندهان معروف سپاه نظیر حاج عباس کریمی (فرمانده لشکر ۲۷ محمد رسول الله) و مهدی باکری (فرمانده لشکر عاشورا) در نبردهای غرب دجله به شهادت رسیدند. در بین شهدای این عملیات نام سعید طوقانی (پهلوان نوجوان کشور در ورزش زورخانه ای) هم دیده می‌شود که حضور او در جبهه ها وزنه روحی بالایی برای رزمندگان به حساب میآمد.
البته نیروهای ایران بیشتر مواضع دشمن در هور از جمله جاده پد خندق را تصرف کرده و نیروهای عراقی را به حاشیه غربی آن راندند.
پس از این عملیات، نیروهای ایران دیگر عملیات بزرگی در منطقه هور الهویزه انجام ندادند اما با اجرای چند عملیات محدود نظیر عملیات های قدس ۱ و ۲، قدس ۴ و ۵ و عاشورای ۴، در طول سال ۶۴، سعی کردند کنترل خود را بر منطقه هور الهویزه قطعی نمایند.
23/12/1363
-به تلافی حملههای وحشیانه هوایی به مناطق مسکونی شهرهای ایران، بانک رافدین عراق (دومین بانک بزرگ خاورمیانه) هدف موشک ایران قرار گرفت.
-شهادت حاج عباس کریمی، فرمانده لشکر ۲۷ محمد رسول الله (ص)، در عملیات بدر.
24/12/1363
-همزمان با حمله هوایی جنگندههای عراقی، انفجار بمب کار گذاشته شده به دست سازمان مجاهدین خلق در محل برگزاری نماز جمعه تهران، به شهادت و زخمی شدن گروهی از نمازگزاران انجامید.
-شورای امنیت در بیانیهای خواستار اجرای توافق عدم حمله به مناطق مسکونی و نیز یافتن راه حلی مسالمت آمیز جهت پایان دادن درگیری شد.
27/12/1363
-دبیر کل در نیویورک با معاون وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و وزیر خارجه عراق ملاقات و طرح هشت مادهای خود را به منظور یافتن راهی جهت خاتمه بخشیدن به درگیری به آنان عرضه کرد امور دبیر کل از تهران و بغداد دیدار کرد.
-اخطار اداره مراقبت پرواز عراق (نوتام)، با اعلامیه ۹۰۱۶، به هواپیماهایی که بر فراز خاک جمهوری اسلامی ایران پرواز می‌کنند.
-بمباران هوایی شهرهای همدان و کرمانشاه و تبریز، به دست ارتش عراق.
29/12/1363
حمله هوایی عراق به نهاوند، تویسرکان، قزوین، زنجان، تبریز، اراک، دزفول، ارومیه، اسلام آباد، کرمانشاه، گیلان غرب، همدان.
بمباران و موشک باران شهرهای اراک، اصفهان، مهران، قزوین، سنندج، خرم آباد، کاشان، سلماس.
6/1/1364
دبیرکل 61 مورد حمله و رهگیری کشتیهای تجاری در خلیجفارس را به شورای امنیت گزارش نمود.
23/1/1364
دبیرکل گزارش سفر خود به تهران و بغداد را به شورای امنیت داد و اظهار داشت که دو کشور به صلح تمایل دارند و در تلاشهای ش به آن اطمینان یافته است و نیز آنها موافق کردند که بتوانند پیشنهادات ارائه شده دبیرکل به دو کشور در ماه مارس مبنائی جهت مباحثات بیشتر به کار گرفته شود، در این گزارش به شورای امنیت پیشنهاد شد که از دو طرف جهت بررسی مجدد کلیه جوانب درگیر دعوت به عمل آورد.
5/2/1364
-شورای امنیت در یک بیانیه رسمی کاربرد سلاح شیمیایی را قویاً محکوم ساخت. این شورا آمادگی خود را جهت دعوت از ایران و عراق برای بررسی مجدد کلیه جوانب درگیری ابراز نمود.
5/3/1364
عمليات محدود قدس1 5/3/64 در منطقه عمومي ميسان هورالهويزه-پاسگاه‌هاي ابوذكر و ابوليله به فرماندهی سپاه
15/3/1364
عمليات محدود ظفر1 15/3/64 در منطقه عمومي ايلام ميمك-ارتفاع فصيل به فرماندهی سپاه
6/4/1364
عمليات محدود قدس2 6/4/64 در منطقه عمومي ميسان هورالهويزه-پاسگاه البيضه به فرماندهی سپاه
20/4/1364
عمليات محدود قدس3 20/4/64 در منطقه عمومي ايلام دهلران-غرب رودخانه سميه به فرماندهی سپاه
23/4/1364
عمليات گسترده قادر 23/4/64 در منطقه عمومي اربيل سيدكان به فرماندهی ارتش يا صاحب‌الزمان(عج) عملیات قادر: عملیات قادر به یک رشته تلاش نیروهای ارتش در طول تابستان سال ۶۴ برای پیشروی در عمق استان اربیل عراق گفته می‌شود که دست کم سه بار تکرار شد اما به علت مقاومت عراقی ها و ناآشنایی نیروهای ارتش منجر به موفقیت نگردید.
گفتنی است که نیروهای سپاه از اوایل جنگ در این منطقه با گروه های کرد مخالف رژیم بعث همکاری داشته و کاملاً با منطقه آشنا بودند اما پس از عملیات بدر قرار شد ارتش به جای سپاه در این منطقه عملیات کند تا نیروهای سپاه ضمن بازسازی خسارات وارده از عملیات بدر، خود را برای عملیات بزرگ زمستان آماده کنند.
24/4/1364
ربوده شدن هواپيماي امريكايي تي. دبليو.اي
2/5/1364
عمليات محدود قدس4 2/5/64 در منطقه عمومي ميسان هورالهويزه-درياچه ام‌النعاج به فرماندهی سپاه
15/5/1364
عمليات محدود قدس5 15/5/64 در منطقه عمومي ميسان هورالهويزه-پاسگاه مركزي اليچ به فرماندهی سپاه
24/5/1364
-عمليات محدود عاشورا(2) 24/5/64 در منطقه عمومي ايلام مهران-ارتفاع چنگوله به فرماندهی سپاه
-حمله عراق به پايانه‌هاي نفتي خارك
25/5/1364
عمليات محدود عاشورا(3) 25/5/64 در منطقه عمومي ايلام مهران به فرماندهی سپاه
:: موضوعات مرتبط: روزشمار جنگ ایران و عراق
:: برچسب‌ها: روزشمار جنگ ایران و عراق÷ سال 1363, 1364
سال 1363
25/7/1363عمليات متوسط عاشورا 25/7/63 در منطقه عمومي ايلام ميمك به فرماندهی سپاه يا اباعبدالله(ع)
27/8/1363
-شهادت مهدی زین الدین، از فرماندهان سپاه
5/9/1363
-برقراری دوباره روابط دیپلماتیک میان آمریکا و عراق، پس از ۱۷ سال وقفه.
10/10/1363
براساس قطعنامه 522، دبیرکل گزارشی در مورد حمله کشتیهای تجاری در خلیج فارس به شورای امنیت تسلیم کرد.
21/10/1363
هیأت سازمان ملل از اردوگاههای اسرای جنگی در عراق بازدید کرد.
28/10/1363
هیأت سازمان ملل از اردوگاههای اسرای جنگی در ایران بازدید کرد.
3/12/1363
گزارش هیأت سازمان ملل متحد در خصوص بازدید از اردوگاههای اسرای جنگی حاکی است که در هیچ یک از دو کشور اسرای جنگی مورد آن چنان بدرفتاری که اتهام آن مطرح میگردد نشده اند، منتشر شد.
14/12/1363
بیانیه رئیس شورای امنیت حاکی از ابراز نگرانی در زمینه حملات طرفین به مناطق مسکونی یکدیگر صادر شد. وی از دولتهای ایران و عراق خواست که تعهدات خود به دبیرکل مبنی بر اجتناب از حمله بر مناطق مسکونی عمل کنند.
18/12/1363
دبیرکل طی پیامی به رؤسای جمهوری اسلامی ایران و عراق از هر دو طرف خواست تا توافق 12 ژوئن 1984 پیرامون عدمحمله به مناطق مسکونی را محترم شمارند.
20/12/1363
عمليات گسترده بدر 20/12/63 در منطقه عمومي بصره-ميسان هورالهويزه-دجله به فرماندهی سپاه يا فاطمه‌الزهرا(ع) عملیات بدر: این عملیات با هدف تکمیل عملیات خیبر انجام گردید. اما با توجه به بسته بودن خطوط دشمن در شلمچه و طلائیه، نیروهای سپاه که مجری عملیات بودند تنها میتوانستند به عبور از عرض هور الهویزه متکی باشند. دشمن پس از عملیات خیبر استحکامات فراوانی در غرب هور ایجاد کرده بود که مهمترینشان دژ دشمن در امتداد بزرگراه بصره-العماره و جاده پد خندق بود و عراقی ها بخصوص روی این جاده برای نفوذ در عمق هور خیلی حساب میکردند.
عملیات طبق برنامه آغاز و در بعضی از محورها خطوط دشمن چنان با سرعت در هم کوبیده شد که رزمندگان ایرانی توانستند خود را به غرب رودخانه دجله رسانده و بخشی از بزرگراه را تصرف کنند. اما به علت عدم اجرای کامل پیشروی توسط همه محورها، نیروهای عراقی توانستند فشار خود را بر روی نیروهای مستقر در غرب دجله متمرکز کرده و بتدریج آنها را مجبور به عقب نشینی نمایند.
در این عملیات هم تعدادی از فرماندهان معروف سپاه نظیر حاج عباس کریمی (فرمانده لشکر ۲۷ محمد رسول الله) و مهدی باکری (فرمانده لشکر عاشورا) در نبردهای غرب دجله به شهادت رسیدند. در بین شهدای این عملیات نام سعید طوقانی (پهلوان نوجوان کشور در ورزش زورخانه ای) هم دیده می‌شود که حضور او در جبهه ها وزنه روحی بالایی برای رزمندگان به حساب میآمد.
البته نیروهای ایران بیشتر مواضع دشمن در هور از جمله جاده پد خندق را تصرف کرده و نیروهای عراقی را به حاشیه غربی آن راندند.
پس از این عملیات، نیروهای ایران دیگر عملیات بزرگی در منطقه هور الهویزه انجام ندادند اما با اجرای چند عملیات محدود نظیر عملیات های قدس ۱ و ۲، قدس ۴ و ۵ و عاشورای ۴، در طول سال ۶۴، سعی کردند کنترل خود را بر منطقه هور الهویزه قطعی نمایند.
23/12/1363
-به تلافی حملههای وحشیانه هوایی به مناطق مسکونی شهرهای ایران، بانک رافدین عراق (دومین بانک بزرگ خاورمیانه) هدف موشک ایران قرار گرفت.
-شهادت حاج عباس کریمی، فرمانده لشکر ۲۷ محمد رسول الله (ص)، در عملیات بدر.
24/12/1363
-همزمان با حمله هوایی جنگندههای عراقی، انفجار بمب کار گذاشته شده به دست سازمان مجاهدین خلق در محل برگزاری نماز جمعه تهران، به شهادت و زخمی شدن گروهی از نمازگزاران انجامید.
-شورای امنیت در بیانیهای خواستار اجرای توافق عدم حمله به مناطق مسکونی و نیز یافتن راه حلی مسالمت آمیز جهت پایان دادن درگیری شد.
27/12/1363
-دبیر کل در نیویورک با معاون وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و وزیر خارجه عراق ملاقات و طرح هشت مادهای خود را به منظور یافتن راهی جهت خاتمه بخشیدن به درگیری به آنان عرضه کرد امور دبیر کل از تهران و بغداد دیدار کرد.
-اخطار اداره مراقبت پرواز عراق (نوتام)، با اعلامیه ۹۰۱۶، به هواپیماهایی که بر فراز خاک جمهوری اسلامی ایران پرواز می‌کنند.
-بمباران هوایی شهرهای همدان و کرمانشاه و تبریز، به دست ارتش عراق.
29/12/1363
حمله هوایی عراق به نهاوند، تویسرکان، قزوین، زنجان، تبریز، اراک، دزفول، ارومیه، اسلام آباد، کرمانشاه، گیلان غرب، همدان.
سال 1364
بمباران و موشک باران شهرهای اراک، اصفهان، مهران، قزوین، سنندج، خرم آباد، کاشان، سلماس.
6/1/1364
دبیرکل 61 مورد حمله و رهگیری کشتیهای تجاری در خلیجفارس را به شورای امنیت گزارش نمود.
23/1/1364
دبیرکل گزارش سفر خود به تهران و بغداد را به شورای امنیت داد و اظهار داشت که دو کشور به صلح تمایل دارند و در تلاشهای ش به آن اطمینان یافته است و نیز آنها موافق کردند که بتوانند پیشنهادات ارائه شده دبیرکل به دو کشور در ماه مارس مبنائی جهت مباحثات بیشتر به کار گرفته شود، در این گزارش به شورای امنیت پیشنهاد شد که از دو طرف جهت بررسی مجدد کلیه جوانب درگیر دعوت به عمل آورد.
5/2/1364
-شورای امنیت در یک بیانیه رسمی کاربرد سلاح شیمیایی را قویاً محکوم ساخت. این شورا آمادگی خود را جهت دعوت از ایران و عراق برای بررسی مجدد کلیه جوانب درگیری ابراز نمود.
5/3/1364
عمليات محدود قدس1 5/3/64 در منطقه عمومي ميسان هورالهويزه-پاسگاه‌هاي ابوذكر و ابوليله به فرماندهی سپاه
15/3/1364
عمليات محدود ظفر1 15/3/64 در منطقه عمومي ايلام ميمك-ارتفاع فصيل به فرماندهی سپاه
6/4/1364
عمليات محدود قدس2 6/4/64 در منطقه عمومي ميسان هورالهويزه-پاسگاه البيضه به فرماندهی سپاه
20/4/1364
عمليات محدود قدس3 20/4/64 در منطقه عمومي ايلام دهلران-غرب رودخانه سميه به فرماندهی سپاه
23/4/1364
عمليات گسترده قادر 23/4/64 در منطقه عمومي اربيل سيدكان به فرماندهی ارتش يا صاحب‌الزمان(عج) عملیات قادر: عملیات قادر به یک رشته تلاش نیروهای ارتش در طول تابستان سال ۶۴ برای پیشروی در عمق استان اربیل عراق گفته می‌شود که دست کم سه بار تکرار شد اما به علت مقاومت عراقی ها و ناآشنایی نیروهای ارتش منجر به موفقیت نگردید.
گفتنی است که نیروهای سپاه از اوایل جنگ در این منطقه با گروه های کرد مخالف رژیم بعث همکاری داشته و کاملاً با منطقه آشنا بودند اما پس از عملیات بدر قرار شد ارتش به جای سپاه در این منطقه عملیات کند تا نیروهای سپاه ضمن بازسازی خسارات وارده از عملیات بدر، خود را برای عملیات بزرگ زمستان آماده کنند.
24/4/1364
ربوده شدن هواپيماي امريكايي تي. دبليو.اي
2/5/1364
عمليات محدود قدس4 2/5/64 در منطقه عمومي ميسان هورالهويزه-درياچه ام‌النعاج به فرماندهی سپاه
15/5/1364
عمليات محدود قدس5 15/5/64 در منطقه عمومي ميسان هورالهويزه-پاسگاه مركزي اليچ به فرماندهی سپاه
24/5/1364
-عمليات محدود عاشورا(2) 24/5/64 در منطقه عمومي ايلام مهران-ارتفاع چنگوله به فرماندهی سپاه
-حمله عراق به پايانه‌هاي نفتي خارك
25/5/1364
عمليات محدود عاشورا(3) 25/5/64 در منطقه عمومي ايلام مهران به فرماندهی سپاه
منابع روزشمار: کتب مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ(مرکز اسناد دفاع مقدس)
:: موضوعات مرتبط: روزشمار جنگ ایران و عراق
:: برچسب‌ها: روزشمار جنگ ایران و عراق÷ سال 1363, 1364
